Trước khi tôi đọc truyện Tây Du, năm 1941 hay 1942, tôi mười tuổi, tôi được xem phim hoạt hoạ Tây Du Ký — phim vẽ đen trắng — trên màn ảnh rạp Xi-nê Majestic ở thị xã Hà Đông, phim vẽ kể sự tích Tôn Ngộ Không trổ thần thông đoạt Ba Tiêu Phiến. Truyện vui, linh động, nhân vật dễ thương. Một đoạn truyện mà có ba lần những nhân vât giả hình, lừa nhau, bị lừa, những mưu lừa thật hay, người đọc không thể ngờ trước, mà rất tự nhiên, có lý:
Lừa lần thứ nhất: La Sát Phu Nhân đưa Quạt Ba Tiêu Dzởm cho Tôn Ngộ Không.
Lần thứ hai Ngộ Không giả làm Ngưu Ma Vương, lừa La Sát Phu nhân.
Lần thứ ba Ngưu Ma Vương giả làm Trư Bát Giới, lừa Tôn Ngộ Không.
Tuyệt cú mèo!
Vai chính Ngưu Ma Vương lại là Thuyền Trưởng Hai Tầu: là chồng Bà La Sát nhưng Ma Vương phây phây sang Động Ma Vân sống dzui với Vợ Bé Ngọc Diện Công Chuá thơm như múi mít. Trong cả trăm Yêu Quái thành Tinh sống, ăn nhậu, vợ chồng, yêu thương, thù hận, tham, sân, si, tu và làm bậy y như Người của Tây Du Ký — hình như chỉ có Ngưu Ma Vương là Thuyền Trưởng Hai Tầu.
Nhiều vị văn sĩ người Việt từng viết về Tây Du Ký, từng luận về những nhân vật Tây Du Ký, phải chăng người nêu bật tính cách Thuyền Trưởng Hai Tầu của nhân vật Tây Du Ngưu Ma Vương là tôi — Công Tử Hà Đông — chăng?
Ngôn ngữ Bắc Kỳ xưa — tôi từng nghe nói từ những năm tôi mười tuổi — có câu: “Mụ ấy như bà La Sát! Làm cái gì mà như là Bà La Sát!” Cái tên “Bà La Sát” làm cho tôi nghĩ Bà La Sát là người đàn bà ác độc, tàn nhẫn. Nhưng không. Bà La Sát có tên là La Sát nhưng bà không La Sát một ly ông cụ nào. Không những bà không La Sát, bà còn rất Hiền, Bà lại rất Đẹp. Về đức tính Hiền Bà hiền hơn Ma Sơ. Không cần tôi phải chỉ ra chắc quí vị cũng thấy đức tính Hiền ơi là Hiền của Bà La Sát.
Ngưu Ma Vương, ông chồng bà, làm Thuyền Trưởng Hai Tầu, nôm na là ông có vợ bé. Bà có quyền Ghen, bà có thể, bà có quyền, bà thừa tư cách, bà dzư điều kiện, đường hoàng đến cửa Ma Vân Động, gọi Thuyền Trưởng Hai Tầu Ngưu Ma Vương và Vợ Bé Ngọc Diện Công Chuá Hồ Ly Tinh ra bà hỏi tội. Bà dùng Quạt Ba Tiêu bà quạt cho Thuyền Trưởng một quạt, Thuyền Trưởng bay qua biển Đông sang tít mú tận Xứ Kỳ Hoa Man Dzã, năm trăm ngàn Hằng Hà Sa Số Kiếp không sao về được đất Tầu, không đượcï ăn nửa miếng tofu, bà quạt cho Ngọc Diện Công Chuá một quạt, Công Chuá bay tít mút sang tận xứ Pha-Lãng-Sa, đàn ông, đàn bà mắt xanh, mũi lõ, ăn thịt bò người ngợm hôi rình. Bà làm thế dzễ thôi, rất dzễ, nhưng Bà không làm thế. Ông chồng bỏ bà, bỏ động, bỏ bảo bối Quạt Ba Tiêu, sang sống với Vợ Bé, bà để cho ông sống yên dzui, ông chồng bà về động, bà cười tươi, bà mở tiệc đón ông. Trên cõi đời nay bà vợ nào có thể Hiền như Bà La Sát? Hiền bằng một nửa, bằng một phần ba, bằng một phần mười cũng không có.
Tôi trịnh trọng vinh danh: La Sát Phu Nhân — viết Hoa bốn chũ L,S,P,N — là Bà Vợ Hiền Lý Tưởng của những ông Thuyền Trưởng Hai Tầu trên cõi đời này.
Hoan hô La Sát Phu Nhân.
La Sát Phu Nhân muôn năm.
Cả những ông chồng không phải là Thuyền Trưởng Hai Tầu cũng cần có những Bà Vợ Hiền như Bà La Sát!
Chớ chi tất cả — hay 50/100, hay 30/100, hay 20/100 — bà Vợ Việt trên Cõi Đời Tục Lụy Ghen Tuông Ác-xít Boa-nha này Hiền như La Sát Phu Nhân, cuộc đời của nhưng ông Thuyền Trưởng Hai Tầu đỡ vất vả biết là chừng bao!
Bèn có Thơ Vịnh Quạt Ba Tiêu:
Này Ba Tiêu Quạt tự ngàn xưa,
Từ Tây Du Ký đến bây giờ.
Phôm phốp mở ra tầu lá chuối.
Vỏn von thu lại cánh hoa mơ.
Mát mặt Hát Ô khi nắng cực,
Mướt đầu Thuyền Trưởng lúc sa mưa.
Hiền ngu, khoẻ yếu ai không muốn
Có Ba Tiêu Quạt đẹp như Thơ!
Rừng Phong, Xứ Tình Nhân, Kỳ Hoa Đất Trích.
Năm Sửu, 2009.
*Trích nguyên văn từ bài của nhà văn Hoàng Hải Thủy. Tựa đoạn trích do Bửu Nguyễn đặt. Bài gốc xem tại đây: https://hoanghaithuy.wordpress.com/2009/01/29/nguu-ma-vuong-thuyen-truong-hai-tau/
Lừa lần thứ nhất: La Sát Phu Nhân đưa Quạt Ba Tiêu Dzởm cho Tôn Ngộ Không.
Lần thứ hai Ngộ Không giả làm Ngưu Ma Vương, lừa La Sát Phu nhân.
Lần thứ ba Ngưu Ma Vương giả làm Trư Bát Giới, lừa Tôn Ngộ Không.
Tuyệt cú mèo!
Vai chính Ngưu Ma Vương lại là Thuyền Trưởng Hai Tầu: là chồng Bà La Sát nhưng Ma Vương phây phây sang Động Ma Vân sống dzui với Vợ Bé Ngọc Diện Công Chuá thơm như múi mít. Trong cả trăm Yêu Quái thành Tinh sống, ăn nhậu, vợ chồng, yêu thương, thù hận, tham, sân, si, tu và làm bậy y như Người của Tây Du Ký — hình như chỉ có Ngưu Ma Vương là Thuyền Trưởng Hai Tầu.
Nhiều vị văn sĩ người Việt từng viết về Tây Du Ký, từng luận về những nhân vật Tây Du Ký, phải chăng người nêu bật tính cách Thuyền Trưởng Hai Tầu của nhân vật Tây Du Ngưu Ma Vương là tôi — Công Tử Hà Đông — chăng?
Ngôn ngữ Bắc Kỳ xưa — tôi từng nghe nói từ những năm tôi mười tuổi — có câu: “Mụ ấy như bà La Sát! Làm cái gì mà như là Bà La Sát!” Cái tên “Bà La Sát” làm cho tôi nghĩ Bà La Sát là người đàn bà ác độc, tàn nhẫn. Nhưng không. Bà La Sát có tên là La Sát nhưng bà không La Sát một ly ông cụ nào. Không những bà không La Sát, bà còn rất Hiền, Bà lại rất Đẹp. Về đức tính Hiền Bà hiền hơn Ma Sơ. Không cần tôi phải chỉ ra chắc quí vị cũng thấy đức tính Hiền ơi là Hiền của Bà La Sát.
Ngưu Ma Vương, ông chồng bà, làm Thuyền Trưởng Hai Tầu, nôm na là ông có vợ bé. Bà có quyền Ghen, bà có thể, bà có quyền, bà thừa tư cách, bà dzư điều kiện, đường hoàng đến cửa Ma Vân Động, gọi Thuyền Trưởng Hai Tầu Ngưu Ma Vương và Vợ Bé Ngọc Diện Công Chuá Hồ Ly Tinh ra bà hỏi tội. Bà dùng Quạt Ba Tiêu bà quạt cho Thuyền Trưởng một quạt, Thuyền Trưởng bay qua biển Đông sang tít mú tận Xứ Kỳ Hoa Man Dzã, năm trăm ngàn Hằng Hà Sa Số Kiếp không sao về được đất Tầu, không đượcï ăn nửa miếng tofu, bà quạt cho Ngọc Diện Công Chuá một quạt, Công Chuá bay tít mút sang tận xứ Pha-Lãng-Sa, đàn ông, đàn bà mắt xanh, mũi lõ, ăn thịt bò người ngợm hôi rình. Bà làm thế dzễ thôi, rất dzễ, nhưng Bà không làm thế. Ông chồng bỏ bà, bỏ động, bỏ bảo bối Quạt Ba Tiêu, sang sống với Vợ Bé, bà để cho ông sống yên dzui, ông chồng bà về động, bà cười tươi, bà mở tiệc đón ông. Trên cõi đời nay bà vợ nào có thể Hiền như Bà La Sát? Hiền bằng một nửa, bằng một phần ba, bằng một phần mười cũng không có.
Tôi trịnh trọng vinh danh: La Sát Phu Nhân — viết Hoa bốn chũ L,S,P,N — là Bà Vợ Hiền Lý Tưởng của những ông Thuyền Trưởng Hai Tầu trên cõi đời này.
Hoan hô La Sát Phu Nhân.
La Sát Phu Nhân muôn năm.
Cả những ông chồng không phải là Thuyền Trưởng Hai Tầu cũng cần có những Bà Vợ Hiền như Bà La Sát!
Chớ chi tất cả — hay 50/100, hay 30/100, hay 20/100 — bà Vợ Việt trên Cõi Đời Tục Lụy Ghen Tuông Ác-xít Boa-nha này Hiền như La Sát Phu Nhân, cuộc đời của nhưng ông Thuyền Trưởng Hai Tầu đỡ vất vả biết là chừng bao!
Bèn có Thơ Vịnh Quạt Ba Tiêu:
Này Ba Tiêu Quạt tự ngàn xưa,
Từ Tây Du Ký đến bây giờ.
Phôm phốp mở ra tầu lá chuối.
Vỏn von thu lại cánh hoa mơ.
Mát mặt Hát Ô khi nắng cực,
Mướt đầu Thuyền Trưởng lúc sa mưa.
Hiền ngu, khoẻ yếu ai không muốn
Có Ba Tiêu Quạt đẹp như Thơ!
Rừng Phong, Xứ Tình Nhân, Kỳ Hoa Đất Trích.
Năm Sửu, 2009.
*Trích nguyên văn từ bài của nhà văn Hoàng Hải Thủy. Tựa đoạn trích do Bửu Nguyễn đặt. Bài gốc xem tại đây: https://hoanghaithuy.wordpress.com/2009/01/29/nguu-ma-vuong-thuyen-truong-hai-tau/